Leraren baseren zich in hun werk vooral op inzichten die ze hebben opgedaan in hun eigen praktijk en minder op wetenschappelijke kennis. Structurele samenwerking in netwerken van onderzoekers en leraren bieden goede mogelijkheden om het gebruik van die wetenschappelijke kennis op de werkvloer te versterken.
Leraren baseren zich in hun werk vooral op ervaring die ze hebben opgedaan in hun eigen praktijk en minder op wat bekend is uit onderzoek. Wat belemmert de toepassing van kennis uit onderzoek in de praktijk en hoe kan het gebruik ervan worden bevorderd? Dat is de vraag die centraal stond in deze reviewstudie. Bij het inventariseren van bevorderende en belemmerende factoren worden vier niveaus onderscheiden, kenmerken van:
- de leraar
- de kennis uit onderzoek,
- de schoolorganisatie en
- de communicatie.
De leraar
Leraren blijken moeite te hebben met het vinden van relevante literatuur en met het kritisch beoordelen ervan. Ook blijkt het lastig om de gevonden kennis daadwerkelijk in te zetten bij vraagstukken waar ze mee te maken hebben. Daarnaast belemmert een negatieve houding tegenover onderzoek leraren om academische kennis te benutten. De publicaties zijn in hun ogen slecht leesbaar en niet altijd relevant; ze vinden er geen antwoorden op de kwesties waar zij in hun praktijk tegen aan lopen. Aandachtspunt voor de lerarenopleidingen.
De kennis uit onderzoek
Een knelpunt is verder dat lang niet alle wetenschappelijk publicaties openbaar toegankelijk zijn. Ook is het voor leren soms moeilijk in te schatten welke onderzoeksresultaten relevant en betrouwbaar zijn. Verder blijken wetenschappelijke publicaties vaak moeilijk leesbaar voor niet wetenschappers. Een begrijpelijke presentatie en aandacht voor de toepasbaarheid van de bevindingen bevorderen het inzetten ervan in de praktijk.
De schoolorganisatie
Wanneer scholen structureel aandacht hebben voor het verwerven en gebruiken van kennis uit onderzoek, bevordert dat dat die kennis ook beschikbaar komt voor de onderwijsorganisatie. Maar dat is niet voldoende, het gaat ook om een cultuur die onderzoeksmatig werken ondersteunt. Belangrijk is dat leraren tijd en ruimte krijgen om kennis te vinden, te bestuderen en toe te passen in hun dagelijkse praktijk. De schoolleider kan hierbij een belangrijke faciliterende rol spelen.
Communicatie
Onderzoek laat zien dat communicatienetwerken, individuele contacten en meer betrokkenheid van de praktijk in het onderzoeksproces, met name in curriculumonderzoek, het gebruik van onderzoekskennis in de onderwijspraktijk bevorderen. De samenwerking maakt dat er vertrouwen en begrip ontstaan, en de bereidheid om verschillende perspectieven in te nemen.
Meer:
Schaik, P. van, Volman, M., Admiraal, W., & Schenke, W. (2018). Barriers and conditions for teachers’ utilisation of academic knowledge. International journal of Educational Research, 90, 50-63.
https://doi.org/10.1016/j.ijer.2018.05.003